Coronavaccin? De kettingzaagmeditatie.

Gelaten aanhoor ik de Belgische exitstrategie, die ons nog voor lange tijd een gemondkapte anderhalvemetermaatschappij voorspiegelt. Met de groepsimmuniteit loopt het ook al niet lekker en een vaccin, als dat er op een dag komt, zal geen volledige garantie bieden. “Corona zal een blijver zijn”, strooide een viroloog nog wat zout op de wonde. We zitten klem.

GEES, voluit de Groep van Experts die belast is met de Exit-Strategie, is tevens het Afrikaanse woord voor mind. Maar wanneer je vastloopt op een probleem is het tijd om out of the box te gaan denken of beter nog: out of the mind. De “gees” mag uit de fles.

In een boek over boventoonzang botste ik ooit op een oefening om beter met ergerlijk lawaai – noise – om te gaan. Kruispuntdrukte. Een snerpstem. Een kettingzaag. Noise is niet meer dan een oordeel over een geluidservaring, stond er. Dat we onze kracht weggeven door de verwenste tingeltangel onze gedachten en emoties te laten overheersen. Dat kon anders, en wel door het geluid in kwestie een keer bewust volledig toe te laten. Ja, dat lees je goed, door in plaats van het proberen buiten te sluiten er bij wijze van meditatie eens met alle aandacht naar te luisteren en er zelfs mee te resoneren. Vervolgens moest je visualizeren dat de klank zonder enige obstructie doorheen het lichaam golfde om dan opwaarts via de kruin het lichaam te verlaten. Het hielp daarbij om diezelfde klank luidop te zingen, met klemtoon op de klinkers die je langer aanhield. Dat werkte de release van de noise energie in de hand. Tenslotte moest je de klank – en het release proces – zegenen en bedanken voor wat het gebracht had onder de vorm van een healing, les of inzicht. Toen ik die oefening voor het eerst uitprobeerde stond ik niet alleen versteld over hoe goed ze werkte, ze was een eye-opener. Een zinnetje bleef me altijd bij: “We kunnen onze gezondheid meer schade toebrengen door noise proberen te weerstaan dan door ernaar te luisteren.” Daar moest ik aan denken toen door corona-experts voor de tigste keer gehamerd werd op de anderhalve meter, de handhygiëne, de mondlapjes en de kuchmaskers.

‘Wat indien we de kettingzaagmeditatie eens zouden toepassen op corona?’, vroeg ik me af. Door daarover te mediteren kwam ik erachter dat we dit in eerste instantie niet op het coronavirus zelf zouden moeten richten, maar op de emoties die het teweeg brengt, in eerste instantie de angst. Dat is een onderschatte, heftige trilling waarvan we de neiging hebben om ze ofwel weg te duwen, ofwel ons erdoor te laten overweldigen. Geen van beide zijn gezond. De angst voor de dood plakt daarbij achter ons behang en laten we nu net in het westen de dood als het ultieme taboe gebrandmerkt hebben. We botoxen onze veroudering weg, slikken dure supplementen en stoppen senioren weg in woonzorgcentra. Net die laatste worden hard getroffen en doen de statistieken aanzwellen. Dagelijks verschijnen de sterftecijfers pixelscherp op televisie, samen met schermvullende achtergronden van het op een zeemijn lijkende virus. Dat alles voedt overvloedig onze percepties. Het boetseert onze gedachten en gevoelens rond corona tot een onontwarbaar kluwen waarin angst, woede en soms ook verdriet regeert, al dan niet onderhuids. De kettingzaagmeditatie toepassen op onze emoties en beeldvorming rond corona is een eerste stap in een exitstrategie uit de huidige impasse, met doodsangst als de grootste uitdaging. Daar stopt het niet bij.

In vele oude culturen heerste het geloof dat alles met elkaar verbonden is, dat alles bewustzijn heeft en er dus met alles kan gecommuniceerd worden. Indien er nood was aan een nieuwe kano om te vissen, trok een Hawaiiaanse sjamaan het woud in en vroeg welke boom bereid was zich hiervoor op te offeren. Dat soort van bewustzijn zijn we verleerd, we doen lacherig over dergelijke rituelen als folkloristische hocus pocus. Omgekeerd lachen zij – of eerder huilen – om onze waanzin, waarbij we met lange tanden moeten toegeven dat de harmonie in onze manier van leven al een tijdje ver te zoeken is. Wat jullie voor corona nodig hebben, zeggen ze, is een verschuiving van “macht over” naar “kracht om”. We proberen controle te krijgen over het virus met verregaande middelen en inspanningen, een ware machtsontplooiing, maar staan er door ons gevoel van afscheiding geen moment bij stil om onze eigen mogelijkheden aan te spreken. We geloven niet dat een virus een boodschap met zich meebrengt. We geloven evenmin dat het een bewustzijn heeft waarmee ieder kan communiceren en houden het liever voor altijd op afstand, minstens anderhalve meter. Met ons immuunsysteem voelen we evenmin contact, met om het even wat in het universum. We zijn verleerd om te vertrouwen op onze intuïtieve vermogens om tekens te herkennen die ons iets willen zeggen. Om boodschappen te begrijpen achter de kleine en grote gebeurtenissen in ons leven. De lockdownstilte is de beste opportuniteit in jaren om hiermee te experimenteren, om deze vermogens opnieuw wakker te maken en aan te scherpen. Plus est en vous.

Het virus verwelkomen betekent niet dat je het bewust moet opzoeken. Toen ik tien jaar geleden met wilde dolfijnen zwom, kwamen ze, tenminste als ze daar zin in hadden, op een armlengte naast je zwemmen, op zoek naar (oog)contact. Dat was telkens weer een pakkend moment dat nooit wende, alsof je van ziel tot ziel tegenover elkaar stond. Maar stak je een hand naar ze uit, dan lieten ze dat niet gebeuren en namen onmiddellijk wat meer afstand. Alsof ze wisten dat menselijke bacteriën op hun huid schadelijk zijn – dat zijn ze ook. Op eenzelfde manier kunnen we corona benaderen, door er spreekwoordelijk en nieuwsgierig naast te zwemmen en contact te maken met wat het ons op een dieper niveau te vertellen heeft, zonder dat we solliciteren naar een besmetting. En wanneer dat toch mocht gebeuren faciliteert het nog steeds hetzelfde proces, alleen een pak intenser.

Enerzijds kunnen we extra attent worden op de signalen die zich aanbieden, op vergeten herinneringen die opborrelen of op vreemde, nachtelijke dromen. Wat vertellen die? Welke gedachten en emoties komen er naar boven en durven we die doorvoelen, zodat we ze nadien kunnen loslaten? Een zeer intens proces, maar wel eentje dat ons leven ten goede kan veranderen, soms zelfs leiden tot een ongeziene, persoonlijke transformatie. Anderzijds kunnen we onze focus en energie richten op ons afweersysteem, ongeacht of we besmet zijn. We kunnen het bedanken en versterken met affirmaties, het vertrouwen schenken in plaats van het te ondermijnen met paniek. Af en toe een bewust moment kan al volstaan, als het maar gedreven is door de liefde voor onszelf eerder dan door de angst voor het virus. “Controle over” zullen we nooit krijgen, “kracht om” kunnen we creëren en oefenen.

In 1317 werd Portugal getroffen door de pest, die met rasse schreden ook Coïmbra naderde. In het klooster van de Arme Klaren ontstond paniek. Moeder Overste stond op het punt iedereen toelating te geven het klooster te ontvluchten, tot een bedelaar aanklopte. Hij overhandigde een gebed, dat bekend werd als de “Stella Coeli Extirpavit”. De Klaren bleven, baden het gebed dagelijks en bleven gevrijwaard, het werd al snel in heel Europa afgehaspeld op repeat. Het gebed bevat kortweg een oproep tot goddelijke bescherming en verwijst daarbij en passant naar de menselijke zondigheid als oorzaak van al dat onheil. Want zo werden deze calimiteiten eeuwenlang bekeken: als een straf van God. Ook vandaag nog zwaaien fundamentalistische christenen met de Bijbel. Ze vinden er voorspellingen in over corona als teken dat het het einde der tijden in zicht is. Het idee van bestraffing zit nog steeds in ons DNA en religieus of niet, ook nu vragen we ons nog steeds af waaraan een persoon die we appreciëren corona verdiend heeft, al dan niet met fatale afloop. Naast angst voor de dood behoort de bestraffingslogica tot het clubje onderhuidse overtuigingen die een bewustzijnssprong mega in de weg zitten. Dat hoeft niet langer.

De kettingzaagmeditatie is geen middel om controle over het virus te verwerven, wel een manier om contact te maken met onze eigen innerlijke kracht. Om ons bewustzijn naar een hoger plan te tillen. Om ons een holistisch wereldbeeld eigen te maken, voelbaar voor onszelf en voor anderen. Om de harmonie in en rond ons te herstellen, zodat we met vertrouwen door het leven en haar uitdagingen kunnen fietsen. Ook corona. Misschien is die beweging wel net ons beste vaccin.