De grootsheid van kleine daden

Barcelona
Zoek niet langer: de persoonlijkheid van het jaar is nu al gekend. De Nobelprijs voor de vrede zou ook niet misstaan. Een gedeelde prijs: er zijn wel meer personen die hetzelfde exploot hebben verwezenlijkt. Iconische momenten die voor altijd in het collectieve geheugen gegrift mogen worden. Momenten waar deze gewone mensen een instant heldenstatus mee verwerven, elke politicus het nakijken mee geven, zelfs Obama met zijn recordtweet na Charlottesville.

Terwijl de terreuraanslagen dagenlang bovenaan de nieuwssites prijken, krijgen deze unieke momenten teleurstellend minder airplay, hoogstens een vermelding in de marge. De vage camerabeelden van de raid op Las Ramblas werden tot in den treure toe op ons losgelaten, vaker dan de herhaling van een wereldgoal door Messi. Idem dito voor de dolle rit van een blanke extremist in Charlottesville. De sensatie was minstens even groot als een crash in de Daytona 500. Klikvoer en kijkcijfers.

Bij elke terreuraanslag worden getuigen voor de camera gesleurd, ook al weten die niet meer te vertellen dan wat we al lang wisten. Er wordt uitgeplozen waar de daders vandaan kwamen en hoe ze minuut per minuut hun boze plannen uitvoerden. We krijgen een gedetailleerde inventaris van alle aceton, junglemessen of bomwagens die ze al dan niet met succes hebben ingezet.

In Barcelona stond de Sagrada Familia op de target list. Wie er geweest is, komt onder de indruk van de stilte en spirituele grandeur. Toch moet de sprookjesachtige basiliek van Gaudi het in grootsheid afleggen tegen de toespraak van Javier Martinez. Zijn zoontje Xavi overleefde Las Ramblas niet. In zijn anonieme woonplaats Rubi, ergens buiten Barcelona, spreekt hij als volgt de pers en de mensen toe: “Er is geen plaats voor angst of woede. Ik weet dat er nog een kind is gestorven. Ik heb de familie nog niet ontmoet, maar ik deel hun pijn. Ik deel ook de pijn met de familie van de terroristen. We delen de pijn allemaal. We zijn allemaal mensen.” In Charlottesville spreken de ouders van Heather Heyer, dodelijk slachtoffer van de haatdragende auto-raid, gelijkaardige taal: “Ze had aan de manifestatie deelgenomen omdat ze een einde wilde maken aan de haat. Wat mij betreft, moeten we hier gewoon mee ophouden en elkaar vergeven.” In Brussel schrijft Mohamed El Bachiri, die zijn vrouw Loubna verloor in de metro-aanslag, een opmerkelijk boekje: “Een Jihad van liefde”. Daarin zegt hij: ‘Vraag me niet om te haten. Nog liever zou ik sterven.’

De retoriek is opvallend simpel, de boodschap een product van een wijs en geëvolueerd hart. De eigen diepe pijn wordt overstegen om te wijzen op wat we gemeen hebben en tot welke grootsheid we in staat zijn, eerder dan weg te zakken in verslagenheid of te azen op verbitterde gerechtigheid. Javier Martinez richt zich na zijn toespraak tot de plaatselijke imam Dryss Salym en geeft hem een knuffel. De imam barst in snikken uit. Op zijn eentje bewerkstelligt Javier Martinez een universele heling. Met een simpele geste verzoent hij de Islam met alle vredelievende westerlingen, met alle mooie waarden die Europa graag claimt, maar op zo’n momenten te weinig toont. Javier Martinez besluit zijn ongepland helingsritueel met een zegening: hij kust de imam op zijn voorhoofd.

Toch zal dit niet het beeld van het jaar worden en Javier Martinez zal naderhand in de pers vergeten worden. De beweging zal komen van onderuit, bij een groeiende massa mensen die deze moedige enkelingen hebben weten te raken. Bij hen zal het beeld wel op hun netvlies blijven kleven, de woorden worden opgeslagen in hun hart. Als nieuwe evangelisten zullen ze erover spreken tegen iedereen die het wil horen en telkens zullen ze het benoemen als: “Een kleine daad voor de mens, een grote sprong voor de mensheid.”

Hendrik Duron is schrijver van kortverhalen en blogs. Zijn debuutroman, De roekeloze redding van de wereld door Jonas Joplin, verscheen in het najaar van 2016.

One Comment on “De grootsheid van kleine daden

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

%d bloggers liken dit: